Veel mensen vinden bij problemen steun in het eigen netwerk. Buren die een boodschap halen, familieleden die mantelzorg verlenen, of een sportcoach die een oogje in het zeil houdt. Sterke sociale verbanden vergroten de leefbaarheid in de buurt. Het beroep dat wordt gedaan op de omgeving wordt steeds groter. Omdat dit dichtbij, vertrouwd en laagdrempelig is en dit mogelijk de noodzaak van professionele steun verkleint of uitstelt.
Sociale steun
Sociale steun is een belangrijke beschermende factor bij het omgaan met ingrijpende gebeurtenissen in iemands leven. Mensen die niet voldoende kunnen beschikken over steun zijn kwetsbaar als er iets gebeurt. Er zijn meerdere vormen van sociale steun: emotionele, praktische en gezelschapssteun.
Bijna alle Zeeuwen hebben redelijk tot goede beschikking over sociale steun vanuit de omgeving: 92%.
Tweederde kan zonder moeite zelfstandig contacten leggen en onderhouden (65%), een lichte daling sinds 2020 (69%). De jongste (18 t/m 24 jaar: 54%) en oudste leeftijdsgroepen (85+: 50%) en mensen die moeite ervaren met rondkomen (46%), kunnen dat het minst goed.
Meer informatie over sociale steun
Sociale steun
Sociale steun wordt gemeten met de Sociale Steunschaal van Hortulanus (2003)
Wilt u voor elk van de volgende uitspraken over sociale contacten aangeven in hoeverre die de laatste tijd op u van toepassing is. Het gaat daarbij niet om hulpverleners, maar wel om bijvoorbeeld familieleden, vrienden, kennissen of buren.
3 antwoord mogelijkheden: Ja / min of meer / nee
- Ik heb mensen om me heen die me willen helpen, die klusjes voor me willen doen
- Ik heb iemand met wie ik goed kan praten over persoonlijke problemen
- Ik ga voor de gezelligheid bij familie, vrienden, kennissen of buren langs, of ze komen bij mij thuis langs
Eenzaamheid
Eenzaamheid kan gepaard gaan met negatieve gevoelens van leegte, verdriet, angst en zinloosheid en met lichamelijke of psychische klachten. Eenzaamheidgevoelens kunnen invloed hebben op gezondheid, welzijn en kwaliteit van leven. Er zijn verschillende soorten eenzaamheid die ook een verschillende aanpak vragen. Emotionele eenzaamheid ontstaat door een sterk gemis van een intieme relatie, een emotioneel hechte band met een partner, familielid of een hartsvriend(in) en kan bijvoorbeeld ontstaan na een scheiding. Sociale eenzaamheid is gekoppeld aan het gemis van betekenisvolle relaties met een bredere groep van mensen om je heen, zoals kennissen, collega’s, buurtgenoten, mensen met dezelfde belangstelling of mensen om samen een hobby mee uit te voeren.
Eenzaamheid blijft een groot probleem in Zeeland. De helft van de Zeeuwen is eenzaam (49%) en één op de zeven zelfs ernstig eenzaam (14%). Eenzaamheid in Zeeland ligt hoger dan gemiddeld in Nederland (46%). Zowel eenzaamheid als ernstige eenzaamheid is de afgelopen jaren gestegen.
Meest kwetsbaar zijn Zeeuwen die sociaal geïsoleerd zijn: dat betekent dat zij eenzaam zijn én geen sociale steun uit de omgeving beschikbaar zijn. Onder mensen die moeite ervaren met rondkomen is bijna één op de zes (16%) sociaal geïsoleerd (vs. 6% van de mensen die geen moeite ervaren met rondkomen). Ook alleenwonenden (één op de acht (13%)) en eenoudergezinnen (één op de negen (11%)) zijn vaker sociaal geïsoleerd.
Meer informatie over eenzaamheid
Eenzaamheid
De 11-itemschaal van De Jong-Gierveld is gebruikt voor het bepalen van eenzaamheid.
De eenzaamheidsschaal is een schaal bestaande uit 11 items, verdeeld over 6 positief en 5 negatief geformuleerde items. De beleving van een gebrek aan relevante sociale relaties staat hierbij centraal. Een hogere score komt overeen met een hogere mate van eenzaamheid.
Wilt u voor elk van de volgende uitspraken aangeven in hoeverre die op u, zoals u de laatste tijd bent, van toepassing is?
3 antwoord mogelijkheden: Ja / min of meer / nee
- Er is altijd wel iemand in mijn omgeving bij wie ik met mijn dagelijkse probleempjes terecht kan (S)
- Ik mis een echt goede vriend of vriendin (E)
- Ik ervaar een leegte om mij heen (E)
- Er zijn genoeg mensen op wie ik in geval van narigheid kan terugvallen (S)
- Ik mis gezelligheid om mij heen (E)
- Ik vind mijn kring van kennissen te beperkt (E)
- Ik heb veel mensen op wie ik volledig kan vertrouwen (S)
- Er zijn voldoende mensen met wie ik me nauw verbonden voel (S)
- Ik mis mensen om mij heen (E)
- Vaak voel ik me in de steek gelaten (E)
- Wanneer ik daar behoefte aan heb, kan ik altijd bij mijn vrienden terecht (S)
De Jong-Gierveld maakt onderscheid tussen twee soorten eenzaamheid, die ook een verschillende aanpak vragen:
- Emotionele eenzaamheid (E-items in vragenlijst hierboven)
Emotionele eenzaamheid is een sterk gemis van een intieme relatie, een emotioneel hechte band met een partner, familielid of een hartsvriend(in) en kan bijvoorbeeld ontstaan na een scheiding. - Sociale eenzaamheid (S-items in vragenlijst hierboven)
Sociale eenzaamheid is gekoppeld aan het gemis van betekenisvolle relaties met een bredere groep van mensen om je heen, zoals kennissen, collega’s, buurtgenoten, mensen met dezelfde belangstelling of mensen om samen een hobby mee uit te voeren.
Geraadpleegde bronnen en interessante websites, kijk voor meer informatie naar:
ggdzeeland.nl